piątek, 6 grudnia 2019

Klisze pamięci - święty Mikołaj z Trójcy

Patrona z 6 grudnia znają wszyscy, niezależnie od wyznania i wieku. Święty od prezentów, patron wielu zawodów, panien i dzieci, Mikołaj - biskup Miry.

Sw. Mikołaj to w szczególności opiekun dzieci, którym co roku przynosi prezenty. Zwyczaj obdarowywania dzieci prezentami sięga w Polsce XVIII w. Upowszechnił się najpierw w środowiskach miejskich. W niektórych regionach dzieci otrzymywały prezenty w wigilię św. Mikołaja. Przychodził wtedy w orszaku z diabłami i aniołami (do dzisiaj taki zwyczaj jest kultywowany w podprzeworskich Urzejowicach). W czasach bardziej współczesnych mężczyzna przebrany za św. Mikołaja przychodził w towarzystwie Gwiazdki lub Śnieżynki, obecnie przyjeżdża saniami zaprzężonymi w renifery. W domach prezenty zostawia się pod poduszką, wkłada do wystawionych trzewików lub pończoch. Dawniej podarkami były pierniki, drewniane zabawki czy ciepła odzież. Także dzisiaj w domach, w których podtrzymywany jest zwyczaj prezentów na Boże Narodzenie Mikołaj przynosi słodycze lub inne symboliczne podarunki. 

W ikonografii św. Mikołaj przedstawiany jest w stroju biskupa. Jego atrybutami są m. in.: anioł, anioł z mitrą, chleb, troje dzieci lub młodzieńców w cebrzyku, trzy jabłka, trzy złote kule na księdze lub w dłoni, pastorał, księga, kotwica, sakiewka z pieniędzmi, trzy sakiewki, okręt, worek prezentów.

W Polsce jest obecnie 327 kościołów pod wezwaniem tego świętego, a najbliższe są w Lublińcu i Tarnowskich Górach (Reptach). 



Rzeźba z koszęcińskiego ołtarza, pochodząca z roku ok. 1500, przedstawia półpostać (figura od pasa w górę) mężczyzny z krótką brodą,  w biskupiej mitrze na głowie, trzymającego w ręce księgę z leżącymi na niej trzema (pół)kulami. 
Fotografia ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu wywołana ze szklanej płyty z roku ok 1937, w ramach projektu www.kliszepamieci.pl



źródła: 
www.brewiarz.pl
www.niedziela.pl



*********************************************************************************


Podobała Ci się ta informacja? Jest dla Ciebie interesująca lub przydatna? Chcesz więcej podobnych informacji? Interesują cię losy figur z ołtarza koszęcińskiej Trójcy? 

Wpłać dowolną kwotę na konto Muzeum tytułem "darowizna".




Ja w tym miejscu (i paru innych) umieszczę podziękowania dla Ciebie lub twojej firmy. 
Tutaj są wszystkie dane. Jeśli masz pytania - zapraszam do kontaktu.




Brak komentarzy: