środa, 12 czerwca 2024

ARCHIFEST - podsumowanie, podziękowania

 Za nami pierwszy ARCHIFEST – Weekend Archiwów Społecznych, pierwsza ogólnopolska akcja prezentująca archiwa społeczne, organizowana przez Centrum Archiwistyki Społecznej w Warszawie z okazji Międzynarodowego Dnia Archiwów. 

To były trzy dni pełne emocji i bardzo dobrych wydarzeń, podczas których w naszym maleńkim archiwum spotkało się kilkanaście osób, dla których nasza historia i zabytki są ważne, a działalność archiwów społecznych była czymś nowym, ale interesującym, ważnym i przydatnym.

Nasza uwaga skoncentrowała się wokół dwóch tematów – historii kościoła św. Trójcy oraz przeszłości i przyszłości cmentarza ewangelickiego w naszej wsi.

W piątek poprowadziłam spotkanie dla grupy pasjonatów i pasjonatek pracujących nad historią kościoła św. Trójcy w Koszęcinie. Miało formę konsultacji dla grupy, która rozpoczęła działania spontanicznie, z ogromnym entuzjazmem, ale bez wcześniejszego doświadczenia i przygotowania. Osoby uczestniczące przyniosły zebrane przez siebie dotychczas materiały, pamiątki i zdjęcia (między innymi album ze zdjęciami z pogrzebu jednego z mieszkańców, znaleziony na PSZOKu), opowiedziały o procesie w jakim je zdobywali, jak chcą je wykorzystywać, dyskutowaliśmy nad tym jak usprawnić i poprawić poszukiwania, jak uporządkować zbiory i je uzupełniać, skąd pozyskiwać kolejne materiały. 

Pracowaliśmy z przyjemnością przez ponad 3 godziny, w świetnej atmosferze, w której nie zabrakło pysznego poczęstunku i elementów humorystycznych (usłyszeliśmy między innymi nową alternatywną wersję legendy o budowie kościoła) i umówiliśmy się na kolejne spotkania.

W sobotę pod telefonem pracowałam w archiwum nad materiałami, które zostały mi powierzone i nad tym co zostało opowiedziane na tym spotkaniu.

fragmenty albumu ze zdjęciami z pogrzebu Józefa Kaczmarka, znalezionego na PSZOKu

Na niedzielne spotkanie na cmentarzu ewangelickim przyjechali specjalnie mieszkańcy Tarnowskich Gór (jak się na koniec okazało - z korzeniami koszęcińskimi) i Tworoga. Miałam ogromną przyjemność wreszcie osobiście poznać i przedstawić zebranym pana Michała Dramskiego, który jest współautorem strony „portrety przodków”, pasjonatem historii Tworoga i dóbr tworogowskich. 

To było spotkanie o zupełnie innym charakterze. Oprócz wymiany prostych informacji o tym co widzimy i jak to traktujemy postawiłam także na inną formę pracy.

W przestrzeni cmentarza umieściłam instalację, która miała pobudzać do różnych refleksji i prowokować do dyskusji (i jak się okazało wzbudziła również kontrowersje, co było efektem doskonałym) ostatni dzwonek / symbole światła / modlitwa za zmarłych (inspirowana tybetańskimi flagami modlitewnymi) wybrzmiały spontanicznymi, bardzo ważnymi spostrzeżeniami.

Obecna na spotkaniu pani wójt, która wcześniej pracowała w urzędzie gminy, przybliżyła nam historię realizacji „ogrodu biblijnego” i pochodzenie bramy cmentarnej.

Nieustająca burza mózgów jaka się odbywała podczas spotkania prowadziła w różnych, czasem nieoczekiwanych, kierunkach. Wszystkie pomysły, sugestie, uwagi z pewnością nie zostaną zapomniane i pojawią się w przyszłych konsultacjach, które mam nadzieję będą wokół cmentarza prowadzone. 

 

fot. Katarzyna Ochman - Sozańska

Po prawie 2 godzinnym spacerze niemal całą grupą udaliśmy się jeszcze dodatkowo do kościoła św. Trójcy, gdzie po mszy świętej ksiądz proboszcz (wyjątkowo ksiądz proboszcz) opowiadał o kościele i mogliśmy od razu uzupełnić potrzebne nam informacje, o których rozmawialiśmy w piątek. Nie do przecenienia jest udział w takich spotkaniach uczestników o różnym wykształceniu i zainteresowaniach – tutaj od jednej z pań dowiedziałam się między innymi o tym, że jedna ze świętych, przedstawiona na jednym z obrazów, cierpiała na skoliozę :D

Przy tej okazji na otaczającym kościół katolickim cmentarzu obejrzeliśmy także najstarsze groby, o których również rozmawialiśmy w piątek.

Spotkanie niedzielne poprzedziła bardzo dobra rozmowa z księdzem proboszczem parafii ewangelickiej, który nie mógł przyjechać na nie, ale jest bardzo pozytywnie nastawiony do wszelkich działań dotyczących zachowania i popularyzowania dziedzictwa ewangelików naszej dawnej parafii i jest bardzo otwarty na współpracę.

W poniedziałek dotarły do Archiwum książki z Centrum Archiwistyki Społecznej przedłużając tym samym świąteczny weekend o kolejny dzień. Książki są do wypożyczenia, korzystać z nich również będziemy na kolejnych spotkaniach.

 

Publikacje CAS dostępne od teraz w KAS.

 

O ile dla innych archiwów były to spotkania raczej podsumowujące ich działalność, pokazujące zbiory to dla nas był to bardziej nowy początek, nowe otwarcie, w 10 rocznicę działalności Koszęcińskiego Archiwum Społecznego i po 5 latach od założenia Muzeum „Doctor Villa”.

Gorąco dziękuję wszystkim, którzy wzięli udział i nie mogę się już doczekać kolejnych spotkań.



Szczególne podziękowania kieruję do pani wójt gminy Koszęcin Anny Korzekwy- Wojtal za honorowy patronat i obecność na spacerze oraz dla pana wiceprzewodniczącego rady gminy w Koszęcinie Ziemowita Wilka.

Zespołowi Centrum Archiwistyki Społecznej bardzo dziękuje za ten fantastyczny pomysł i za sposób jego realizacji. #ARCHIFEST to jest na prawdę doskonale zapowiadające się wydarzenie :) 

Anonimowej ofiarodawczyni dziękuję za darowiznę wpłaconą "na bibułkę i nożyczki". Dziękuję, że o to widzisz :)

 

Koniec i bomba, a kto nie był ten trąba. 


NIE WYRZUCAJ - NIE NISZCZ - NIE PAL = PRZEKAŻ


Jeśli robisz porządki po zmarłym krewnym, czy w domu, który kupił_ś i nie wiesz co zrobić z dokumentami, gazetami, obrazami, zdjęciami - po prostu się ze mną skontaktuj, ustalimy gdzie powinny trafić.
A takie rzeczy jak zdjęcia i albumy fotograficzne przyjmuję (Muzeum "Doctor Villa" w Koszęcinie/ Koszęcińskie Archiwum Społeczne) nawet bez wcześniejszej weryfikacji i oglądania.

 

 

 

 

  

środa, 5 czerwca 2024

ARCHIFEST - program

 




Archifest. Weekend archiwów społecznych” to ogólnopolska akcja zorganizowana przez Centrum Archiwistyki Społecznej z okazji Międzynarodowego Dnia Archiwów. Między 7 a 9 czerwca odbędzie się jej pierwsza edycja. W trakcie trzech dni w prawie 30 archiwach społecznych z 22 miejscowości w Polsce odbędą się różnorodne wydarzenia przygotowane dla lokalnych społeczności – będą to m.in. spotkania, na które mieszkańcy i mieszkanki przyniosą swoje zdjęcia i podzielą się opowieściami o przeszłości okolicy, spacery tematyczne, wystawy stworzone z gromadzonych przez archiwa społeczne fotografii, gry i warsztaty rodzinne.


Co roku 9 czerwca obchodzimy Międzynarodowy Dzień Archiwów. Archifest jest wydarzeniem stworzonym z myślą o archiwach społecznych, które dbają o lokalne dziedzictwo kulturowe i historyczne. W Polsce działa ponad 770 tego typu inicjatyw. Centrum Archiwistyki Społecznej wspiera oddolny ruch archiwistyki społecznej i popularyzuje wiedzę na jego temat. Pomaga tworzyć nowe archiwa społeczne oraz zachować i trwale zabezpieczyć jak najwięcej świadectw życia społecznego.


Więcej informacji: cas.org.pl


Koszęcińskie Archiwum Społeczne KAS- ia od 10 lat gromadzi, przechowuje, udostępnia, digitalizuje publikacje, książki, wspomnienia, fotografie, dokumenty i na ich podstawie opracowuje i popularyzuje nieznane lub mniej popularne wątki z historii miejscowości i jej okolic.

Zbiór KAS-i jest typowym zbiorem regionalistycznym, dotyczy historii Koszęcina i dóbr koszęcińskich, historii mieszkanek i mieszkańców od czasów najdawniejszych do współczesności. Zawiera bibliografie, bibliotekę regionalistyczną, publikacje i opracowania dotyczące historii lokalnej, dokumenty, fotografie, pocztówki oraz muzealia (kolekcja etnograficzna), przede wszystkim do lat 70tych XX wieku oraz dokumentację współczesną - fotografie i opisy zabytków, filmy, nagrania, wspomnienia, pamiętniki, korespondencje, dokumenty życia społecznego, dokumenty osobiste i urzędowe itd.

KAS, które prowadzę od 10 lat, a od 5 lat w ramach Muzeum „Doctor Villa” w Koszęcinie, jest jednym z tych 26 ( z 770) społecznych archiwów, i jedynym z terenu województwa śląskiego, które wezmą udział w pierwszym ogólnopolskim święcie archiwistyki społecznej.

Z tej okazji przez trzy dni od 7 do 9 czerwca (weekend wyborczy) będę się spotykać z wszystkimi chętnymi wokół kilku tematów z naszej przeszłości, pracować z nimi nad archiwaliami, historią, pamięcią, opowiadać o archiwistyce społecznej i muzeum prywatnym.


Wydarzenie to kieruję przede wszystkim do mieszkańców gminy Koszęcin i gminy Woźniki oraz powiatu lublinieckiego, ale tak na prawdę do wszystkich dawnych i obecnych mieszkanek i mieszkańców gminy Koszęcin i ich potomek i potomków oraz wszystkich miłośniczek i miłośników historii Koszęcina, niezależnie od ich miejsca zamieszkania.

PROGRAM:


Wokół kościółka odpustowego na Trójcy

7 czerwca 2024 (piątek) – grupa zamknięta

W tym roku parafia świętej Trójcy w Koszęcinie obchodzi jubileusz 300-lecia poświęcenia kościoła odbudowanego po nawałnicy. W grupie roboczej złożonej głównie z parafianek i parafian spotkamy się, by pracować nad materiałami dotychczas pozyskanymi, wyznaczymy sobie kierunki dalszych poszukiwań, rozpoznamy możliwe tematy do opracowania oraz rozpoczniemy przygotowania do wydania obszernej publikacji oraz wystawy.


Archiwum Społeczne – archiwum otwarte dla wszystkich

8 czerwca 2024 (sobota), godz. 12.00 – 18.00

Konsultacje telefoniczne dla wszystkich, którzy chcą się podzielić posiadanymi materiałami, pamiątkami lub opowieściami dotyczącymi Koszęcina i okolicy, niezależnie od tego gdzie obecnie mieszkają lub przebywają. To czas na spokojną rozmowę lub na umówienie spotkania.


Szczególnie cenne będą historie związane z tematyką realizowanych w tym roku projektów:

  • Kościół św. Trójcy w Koszęcinie – można zgłosić chęć udostępnienia lub przekazania pamiątek lub wspomnień związanych z kościołem, cmentarzem i parafią św. Trójcy, kapłanami, parafianami, wydarzeniami religijnymi

  • Nasi przodkowie – ofiary zbrodni katyńskiej – kontynuacja akcji Guzik Katyński, jaka odbyła się 13.04.2024 w Dniu Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Do dzielenia się wspomnieniami o swoich zamordowanych krewnych zachęcam szczególnie osoby, które w naszym powiecie osiadły dopiero w czasie wojny lub już po wojnie i ich krewni nie byli związani z tym miejscem, w którym my mieszkamy obecnie.

  • Wielokulturowy Koszęcin – przywracamy pamięć – zbieramy informacje na temat dawnych mieszkańców wyznania ewangelickiego i mojżeszowego, narodowości niemieckiej czy żydowskiej. Poszukujemy m.in. listę żołnierzy Volkssturmu pogrzebanych na koszęcińskim cmentarzu ewangelickim, odtwarzamy biografie żydowskich mieszkańców Koszęcina i okolicy, także ofiar zbrodni Holokaustu.

  • Nie wyrzucaj, nie niszcz, nie pal – przekaż” – możliwość zgłoszenia do KAS-i spuścizny po osobach, z którymi nie byliśmy związani emocjonalnie (np. dalsza rodzina), z którą nie wiecie co zrobić, można też będzie zadeklarować chęć udostępnienia materiałów do digitalizacji.

Jak poznałam Jacobine. Opowieści cmentarza ewangelickiego

9 czerwca 2024 (niedziela), godz. 15.00 – 17.00

Cmentarz ewangelicki w Koszęcinie przy ul. Azaliowej (Stary Park)


Spacer i warsztaty terenowe wokół dziedzictwa ewangelików w powiecie lublinieckim. Uczestniczki i uczestnicy dowiedzą się, jakie działania zostały zrealizowane na cmentarzu, poznają historie pochowanych na nim zmarłych oraz pomysły związane z wiejskimi cmentarzami ewangelickimi w powiecie lublinieckim – Koszęcin, Piasek w gminie Woźniki i Molna w gminie Ciasna.

Na to spotkanie serdecznie zapraszam szczególnie mieszkańców tych miejscowości, zwłaszcza samorządowców oraz historyków z naszej okolicy.
To spotkanie przygotowane jest głównie z myślą o wszystkich miłośnikach koszęcińskiego cmentarza – tych którzy go odwiedzają, którzy tam odpoczywają, którzy go sprzątają, którzy mieli plany jak można go odnowić i ożywić. To będzie czas na rozmowę o tym jak możemy to robić.


Przy okazji będzie można zadać pytania dotyczące archiwum koszęcińskiego, archiwistyki społecznej, a także o muzea prywatne – o co w nich chodzi, jak działają, jak z nich korzystać i jak je wspierać.


Prosze o wcześniejsze zgłoszenia na to spotkanie:

mailowo: muzeumdv@zeslaska.pl (tytuł wiadomości: archifest, 09.06 – proszę podać ilość osób i wiek każdej z nich oraz numer telefonu kontaktowego do siebie)

telefonicznie: 506 919 865.


Promocję wydarzenia na szeroką skale prowadzi Centrum Archiwistyki Społecznej, informacje dostępne są w mediach ogólnopolskich i na stronach prowadzonych przez CAS:


strona wydarzenia koszęcińskiego

Spotkanie, spacer i warsztaty terenowe – Centrum Archiwistyki Społecznej (cas.org.pl)

strona wydarzenia CAS Archifest. Weekend archiwów społecznych. (cas.org.pl)

fb wydarzenia Archifest – weekend archiwów społecznych! | Facebook


informacje o wydarzeniu na stronach prowadzonych przez Muzeum:

Muzeum "Doctor Villa" w Koszęcinie (muzeumdv.blogspot.com)

i w mediach społecznościowych

https://www.facebook.com/MuzeumDoctorVillawKoszecinie/

https://www.facebook.com/Koszecinskie.Archiwum.Spoleczne/

wtorek, 4 czerwca 2024

ARCHIFEST - informacje organizacyjne

 



 

 

co 

ARCHIFEST – WEEKEND ARCHIWÓW SPOŁECZNYCH

DZIEŃ ARCHIWÓW I ARCHIWISTÓW

kto

Centralne Archiwum Społeczne w Warszawie

Koszęcińskie Archiwum Społeczne KAS-ia przy Muzeum „Doctor Villa” w Koszęcinie

patronat

Wójt Gminy Koszęcin pani Anna Korzekwa - Wojtal

gdzie

Koszęcin, powiat lubliniecki, województwo śląskie

kiedy

7-9 czerwca 2024r.

dla kogo

Dla wszystkich osób, którym bliska jest przeszłość tego miejsca i jego mieszkańców.

Dla byłych i obecnych mieszkańców Koszęcina i okolicy, powiatu lublinieckiego.

Udział w spotkaniu na cmentarzu ewangelickim jest także dla dzieci. Chociaż to jest teren otwarty, spacerowy to proszę nie przyprowadzać psów.


warunki uczestnictwa

07.06.2024 - piątek – spotkanie dotyczące kościółka na Trójcy – nabór zakończony

08.06.2024 - sobota – konsultacje telefoniczne (tel. 506 919 865) – w godzinach 12.00 – 18.00 – wystarczy zadzwonić w tych godzinach, bez rezerwacji

09.06.2024 - niedziela - spotkanie, spacer, warsztaty - godz. 15.00, cmentarz ewangelicki

proszę o zgłoszenie chęci udziału (ilość miejsc ograniczona) mailowo:  muzeumdv@zeslaska.pl - w temacie "archifest 09.06" - i proszę podać ilość osób i ich wiek oraz kontaktowy nr telefonu do siebie.


dostępność

Wydarzenie nie jest dostępne w ogólnym rozumieniu przepisów dotyczących dostępności. Jest otwarte, ale nie zapewniam (jeszcze tym razem) udogodnień niezbędnych dla osób z niepełnosprawnościami. np. słuchu, wzroku czy ruchowych.

Nie będzie się jednak odbywało nic, co utrudni udział na przykład osobie poruszającej się na wózku (poza samą, dosyć trudną, nawierzchnią alejek).

Proszę o bezwzględny wcześniejszy kontakt telefoniczny w sprawie ewentualnego udziału osoby sprawnej fizycznie, ale z niepełnosprawnością intelektualną. 


fotografowanie i nagrywanie

Udział w tych wydarzeniach nie wymaga zgody uczestników na publikowanie ich wizerunku. Nie będzie obligatoryjnego zdjęcia grupowego itp. atrakcji.

Bardzo proszę o nie fotografowanie obcych uczestników, a szczególnie dzieci, a przede wszystkim o to, by takich zdjęć z obcymi nam osobami nie publikować w mediach społecznościowych.

W czasie spotkań będziemy robić zdjęcia – są one nam niezbędne do dalszych prac, do dokumentacji tego działania, do promocji kolejnych działań. Ale zależy mi na tym, żebyśmy przy okazji uczyli się fotografować wydarzenia bez udziału osób.

W moim muzeum – a co za tym idzie w archiwum - staram się szanować prywatność i bezpieczeństwo i skłaniam się do coraz popularniejszej tendencji, by nie pokazywać zdjęć umożliwiających rozpoznanie osób. Takie mam zasady. Przychodząc na nasze wydarzenia zobowiązujesz się je respektować. Więcej bycia i korzystania – mniej rejestrowania.


dojście/dojazd - parking

Cmentarz znajduje się przy ulicy Azaliowej, pomiędzy ulicą księdza Gąski (za PSZOKiem) a Aleją Kasztanową i boiskiem (łąką).

Samochód można zaparkować tuż koło cmentarza przy ulicy Azaliowej i na ulicy Gąski. Proszę tak parkować, żeby nie blokować mieszkańcom wyjazdów z posesji.

Zachęcam do zwiedzania parku, otoczenia pałacu. Można wtedy skorzystać z parkingów na terenie zespołu pałacowo – parkowego w Koszęcinie (zwiedzający mogą przejechać przez szlaban) i następnie przejść spacerem przez park i Aleją Kasztanową.

W związku z odpustem w parafii NSPJ – w kościele który znajduje się na początku ulicy Gaski mogą być trudności z zaparkowaniem samochodów tuż za kościołem. Proszę o podjechanie do końca ulicy, żeby nie przeszkadzać wiernym.

Przy cmentarzu nie ma stojaków na rowery, ale można je wprowadzić i postawić w dowolnym miejscu.


toalety i urządzenia higieniczne

W pobliżu cmentarza są toalety plenerowe ok. 100 m od wejścia.

Łazienki i ubikacje, również dostosowane dla osób z niepełnosprawnościami, znajdują się na terenie pałacu i Domu Pracy Twórczej.

Przewijak dla dzieci znajduje się na recepcji pałacu.

Nie ma w Koszęcinie komfortki do przewinięcia osoby dorosłej.

Nie ma wyznaczonych miejsc do karmienia niemowląt.


Inne atrakcje – co możesz w tym dniu jeszcze zrobić w Koszęcinie

W niedzielę 9 czerwca w kciele pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa, czyli w pobliżu cmentarza i pałacu, odbywać się będzie odpust parafialny.

O godzinie 11.00 odprawiona zostanie suma odpustowa. Odpustowym kaznodzieją będzie ks. Piotr Górecki, profesor Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego.

W tym dniu na sumie odpustowej o godz. 11.00 odprawianej za parafian, także ks. Przemysław Ablewicz będzie dziękował za 25 lat życia kapłańskiego.

Ksiądz Górecki jest historykiem i autorem bardzo ciekawej i ważnej publikacji biograficznej dotyczącej księdza Karla Urbana – proboszcza z Sadowa. Dwa tygodnie temu podczas odpustu na Trójcy wygłosił niezwykle interesujące i urzekające lekkością kazanie, odwołujące się właśnie do historii naszej parafii i takiego też kazania możemy się spodziewać tym razem. Dlatego zachęcam miłośników historii do takiego zaplanowania czasu, żeby przyjść nawet tylko na kazanie i sobie go posłuchać, choćby stojąc na zewnątrz kościoła.

Biografia księdza Urbana będzie do kupienia po mszach (na Trójcy wykupiliśmy wszystkie przywiezione egzemplarze).


Zespół pałacowo – parkowy w Koszęcinie, siedziba Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk”

W tym dniu osoby indywidualne mogą również skorzystać ze zwiedzania pałacu z przewodnikiem. Odbywają się one o godzinach 12.00 i 15.00 (na te drugą grupę możecie zapisać znajomych lub krewnych ,których nie interesuje cmentarz ;))

W tym dniu oprowadzać będzie pan Piotr Hankus, artysta zespołu Śląsk, niezrównany gawędziarz, laureat nagrody Mistrz Mowy Polskiej. Warto skorzystać, posłuchać i wypytywać. Szczególnie zwróćcie uwagę na kaplicę, która jest miejscem pochówku także ewangelickich właścicieli Koszęcina.

Wstęp 10 złotych, obowiązują wcześniejsze zgłoszenia na recepcji (tel. 34 310 64 01) / ale bywa, że można dołączyć w ostatniej chwili jeśli limit osób nie jest wyczerpany/.

Nie ma już terminów na ten dzień na zwiedzania grupowe.


W pobliżu cmentarza znajduje się urokliwa baszta - ruina romantyczna (bezpieczne dojście od ulicy Gąski) oraz wieża widokowa – dostrzegalnia przeciwpożarowa, na którą można wejść w weekendy za opłatą 5 złotych (3 zł dzieci i młodzież do lat 18), bilety do kupienia w domu obok wieży tel. 34 357 66 68 (wszelkie informacje – dom kultury w Koszęcinie tel. 34 357 61 04 od pn do pt)

Facebook


Namawiam gorąco do zwiedzenia kościoła na Trójcy i do zwykłego spaceru po Koszęcinie. Możecie skorzystać z przewodnika „Dawny Koszecine”


informacje pogodowe

W RAZIE POGODY WYRAŹNIE BURZOWEJ I ULEWY SPOTKANIE NIESTETY NIE ODBĘDZIE SIĘ.

Nie wejdziemy na cmentarz także w wypadku bezdeszczowej pogody, ale przy silnym wietrze – ponieważ stary drzewostan może stwarzać zagrożenie dla uczestników.

W takiej sytuacji z pewnością takie spotkanie zostanie zorganizowane w najbliższym możliwym terminie – bo o cmentarzu będziemy w tym roku dużo rozmawiać.

Możecie się także ze mną umówić np. indywidualnie lub grupowo na takie spotkanie, w dowolnym terminie.

Facebook

 

WYBORY 

 9 czerwca to niedziela wyborów do Parlamentu Europejskiego. Zdecydowanie zachęcamy do udziału w tym wydarzeniu.

Możecie głosować również w Koszęcinie, w lokalu, który mieści się w urzędzie gminy (ul.Powstańców Śląskich 10) lub w szkole (ul. Sobieskiego 9)  - obydwa są tuż obok pałacowego parku. Nie zapomnijcie tylko zaświadczenia uprawniającego do głosowania (zaświadczenie o prawie do głosowania można uzyskać do 6 czerwca. 

 

 

jeśli macie jakiekolwiek pytania - piszcie